Thương Yêu Theo Phương Pháp Bụt Dạy
Tác giả: Thích Nhất Hạnh
Đôi nét về tác giả:
Thiền sư Thích Nhất Hạnh là nhà lãnh đạo Phật giáo có ảnh hưởng lớn thứ hai ở phương Tây chỉ sau Đạt lai Lạt ma. Giọng văn của thiền sư mang đến cho bạn đọc một cảm giác ấm áp, chân thành nhưng cũng không kém phần mãnh liệt, sâu sắc, hướng đến cái thiện và yên bình trong tâm hồn.
Review sách:
Khi nói đến thương yêu, ta thường nghĩ rằng đối tượng thương yêu phải là một người khác, nhưng Bụt dạy rằng đối tượng thương yêu đầu tiên chính là bản thân mình. Nếu không thương yêu được bản thân thì ta không thể thương yêu được bất cứ một loài nào khác hay một ai khác.
Thương yêu ở trong đạo Phật là một sự thực tập chứ không phải là sự hưởng thụ mà thôi. Tu tập như vậy thì càng ngày mình càng hạnh phúc và người yêu của mình càng ngày càng hạnh phúc.
“Thương Yêu Theo Phương Pháp Bụt Dạy” là Cuốn sách sẽ có ích nhất với những người đang có vướng mắc trong việc tìm cách yêu thương bản thân và những người xung quanh
Sách được chia thành năm phần. Phần đầu tiên chỉ ra cho chúng ta thấy yêu thương là cội nguồn của hạnh phúc. Các chương sau là cái bài thực tập, từ trong tâm, gieo trồng và nuôi dưỡng thương yêu để mang lại hạnh phúc cho chính mình và người khác.
Chương 1: Thương yêu là hạnh phúc
Thương yêu sẽ được diễn tả theo bốn khía cạnh, hay Bốn tâm vô lượng, đó là Từ, Bi, Hỷ, Xả. Từ là đem hạnh phúc tới. Bi là lấy đi niềm đau nỗi khổ. Hỷ là hiến tặng niềm vui. Xả là sự không vướng mắc, không theo phe không kỳ thị. Như vậy trong Mỗi khía cạnh sẽ bao hàm 3 khía cạnh còn lại, không tách rời. Bốn tâm vô lượng cũng chính là thứ ta cần thực tập, quá trình thực tập cần được thực hiện đúng cách để có hiệu quả tốt nhất.
Chương 2: Bài thực tập thứ nhất
“Mong sao cho thân tâm tôi được an lạc và nhẹ nhàng
Mong sao cho tôi được sống an toàn không vướng vào tai nạn
Mong sao cho trong tâm tôi không có giận hờn, phiền não, sợ hãi và lo lắng” Bài này đặt trọng tâm ở Bi và Xả.
Ta sẽ bắt đầu bằng mong ước chính đáng cho chính bản thân, lấy mình làm đối tượng của Từ Bi quán. Ta sẽ tự tìm tình thương bằng cách giữ cho mình sự an tâm, từ đó tâm Từ Bi sẽ dễ dàng lan tỏa sáng những đối tượng khác. Muốn vậy phải nhổ được gốc rẽ bạo động, giận hờn, phiền não. Có năm đối tượng của Từ Bi quán mà ta sẽ thực tập theo thứ tự: Bản thân, Người thân, Người rất thân, Người dưng, Người ghét.
Chương 3: Bài thực tập thứ hai
“Mong sao cho tôi biết nhìn tôi bằng con mắt hiểu biết và thương yêu
Mong sao cho tôi nhận diện và tiếp xúc được với những hạt giống của niềm vui và hạnh phúc
Mong sao cho tôi nhận diện và thấy được cội nguồn của những giận hờn, tham đắm và si mê trong tôi” Bài này đặt trọng tâm ở Từ, Bi và Hỷ.
Hiểu biết chính là chìa khóa để mở cửa yêu thương, đồng thời đây cũng là hai mặt của của một thực tại. Nếu không nhìn hiểu thấu, coi người như ta, thì không thể thương yêu.
Trong ta luôn luôn có sẵn hạt giống của thương yêu, nhưng cũng có sẵn hạt giống của giận hờn. Vậy nên làm sao để tưới tẩm cho hạt giống thương yêu và ôm ấp lấy cơn giận ? Ở đây ta không triệt bỏ hay đè nén cơn giận, vì giận cũng là ta đó thôi. Kinh Thủy Dụ sẽ giúp chúng ta quán chiếu để đối trị hữu hiệu cái giận, trong đó tùy vào trường hợp ta sẽ có phương pháp phù hợp.
Chương 4: Bài thực tập thứ ba
“Mong sao cho tôi biết nuôi dưỡng tôi mỗi ngày bằng những niềm vui
Mong sao cho tôi được sống mát mẻ, vững chắc, và thảnh thơi
Mong sao cho tôi không rơi vào thái độ dửng dưng và không kẹt vào hai mặt vướng mắc và ghét bỏ” Bài này thực tập về cả Từ, Bi, Hỷ và Xả.
Vẫn là đặt bản thân làm đối tượng trước tiên, ta tu tập để nuôi dưỡng cơ thể và tâm hồn bằng những niềm vui, gọi là thiền duyệt. Sau đó ta sẽ nuôi dưỡng mọi người bằng những niềm vui đó. Kì thực ở đây vẫn là ta thương ta, vì khi ta đem cho người niềm vui, thì ta cũng có niềm vui.
Mát mẻ (thanh lương) tức là không có những cơn sốt của dục vọng, thèm khát, giận hờn và ganh tỵ. Vững chãi là luôn tìm được sự nương tựa cho mình. Nên nương tự nơi hải đảo tự thân trước, tự mình là nơi nương tựa cho mình. Thảnh thơi là tự do, không vướng bận.
Dửng dưng là một điều buồn thảm vì khi đó ta không cảm nhận được cái màu nhiệm cuộc sống. Tuy vậy, kẹt vào giữa vướng mắc và ghét bỏ cũng rất khổ tâm. Vướng mắc là bản chất của tình thương khổ lụy. Khi ta thương ta muốn người đó là “của ta”, khi ta được thương, ta cũng muốn người đó chỉ thương ta thôi. Vậy thì tình thương như vậy có tính cách chiếm hữu, độc tài, dễ dẫn đến ghét bỏ vì cảm thấy chật chội, khổ đau. Trong chúng ta, rất nhiều người vướng vào giữa vướng mắc và ghét bỏ, chỉ có thể tìm ra lối thoát khi ngồi lại với nhau. Ở đây ta phải có thái độ bất xả, tức là không được trốn tránh, tìm cách xa dời người kia. Vì sự thực là ta không thể trốn tránh được, người có ở đâu, có chết đi thì vẫn còn trong ta.
Chương 5: Thực tập thương yêu bằng năm cái lạy
Lạy ở đây là ta tiếp xúc với đất Mẹ, hòa làm một với vũ trụ.
Lạy thứ nhất ta sẽ tìm về gia đình truyền thống của ta, đó là bố mẹ, ông bà, tổ tiên. Ta mang trong mình dòng máu, kinh nghiệm, tuệ giác, hạnh phúc, khổ đau của tất cả thế hệ trước ta.
Lạy thứ hai ta tìm về gia đình tâm linh, tức những người đã khai sáng, nuôi dưỡng tâm ta.
Lạy thứ ba ta tiếp xúc với thiên nhiên, con người, nơi chốn ta đang sống.
Lạy thứ tư ta truyền năng lượng ta nhận được cho những người ta thương yêu, trở thành một với những người đó.
Lạy thứ năm ta buông bỏ hiềm hận cầu mong hóa giải những khổ đau cho chính những người làm ta khổ.
Khép lại trang sách tôi rất thích cách viết văn của Thầy, lời văn mộc mạc dễ đi vào lòng người. Cuốn sách giường như cho chúng ta thấy thương yêu nó quan trọng như thế và cũng muốn nói lên thương yêu thật chất là sống sao cho nhẹ lòng, không vương vòng bi luỵ. Để hưởng thụ những hạnh phúc đang có
Trích đoạn hay:
Thương thân Khi nói đến thương yêu, ta hãy nghĩ rằng đối tượng thương yêu phải là một người khác. Nhưng Bụt dạy rằng đối tượng đầu tiên của thương yêu là chính bản thân mình. Nếu không thương yêu được bản thân thì ta không thể thương yêu được bất cứ một loài nào khác.
Khả năng thương yêu của chúng ta, khả năng thương yêu người khác tùy thuận nơi khả năng thương yêu được chính bản thân ta. Nếu anh không thương được anh thì anh không thương được người nào khác. Điều đó là điều rất rõ trong đạo Bụt. Mình không thương được mình, mình không chăm sóc được mình, mình không chuyển hoá được mình thì làm sao mình có khả năng thương yêu chăm sóc và chuyển hoá người khác. Vì vậy cho nên Từ Bi quán trước tiên phải hướng tới bản thân. Đây không phải là ích kỷ.
Khi ta thương được ta, thì tức khắc ta trở thành ra dễ chịu đối với người khác, và người khác đồng thời được hưởng kết quả của sự thực tập của ta, ngay lập tức. Theo yếu tố Xả–yếu tố thứ tư của tính thương–thì tính thương đích thực cũng có nghĩa là nếu mình thương được mình tức là mình thương được người khác., thương được người khác tức là thương được mình. Không có sự phân biệt giữa mình và người. Tình thương đó gọi là tình thương vô ngã.
Tình thương vô ngã là tình thương cao đẹp nhất (tiếng Anh gọi là selfless love). Tình thương vô ngã là tình thương không phân biệt giữa mình và người. Vì vậy khi mình thương mình được thì mình cũng thương người. Hễ anh thương được anh, hễ anh làm cho anh có hạnh phúc, đó là anh đã thương người rồi đó. Ở trong một đại chúng tu học mà có một người có hạnh phúc, một người biết tự thương mình, biết tự lo cho mình, thì người đó tức khắc trở thành niềm vui của cả đại chúng
